JAZ pompy ciepła
Najważniejszy wskaźnik umożliwiający ocenę wydajności pompy ciepła
Roczny współczynnik efektywności energetycznej, w skrócie JAZ, to ważny wskaźnik wydajności i mocy pompy ciepła. Aby móc oszacować wydajność systemu grzewczego, dobrze jest znać jego wartość. W tym artykule wyjaśniamy, na co warto zwrócić uwagę.
Czym właściwie jest JAZ?
Roczny współczynnik efektywności energetycznej pozwala dowiedzieć się, jak wydajnie pracuje cały system grzewczy domu. Porównuje on wytworzone w skali roku ciepło ze zużytą do tego celu energią elektryczną. Ma szczególnie istotne znaczenie dla oceny mocy i ekonomicznej pracy pompy ciepła. Całkowita wydajność zależy jednak nie tylko od urządzenia, lecz także od indywidualnych warunków pracy. Z tego powodu nie można jej ogólnie stwierdzić. Informacji na ten temat nie znajdziemy także zazwyczaj w karcie danych technicznych. JAZ pompy ciepła można jednak stosunkowo łatwo określić samodzielnie.
Już teraz zachęcamy do kontaktu z najbliższym instalatorem firmy WOLF, który pomoże oszacować wydajność pomp ciepła.
Obliczenie rocznego współczynnika efektywności energetycznej
Chcąc obliczyć współczynnik JAZ pompy ciepła, należy skorzystać z poniższego wzoru:
JAZ = wytworzona energia cieplna na rok (kWh/a) / potrzebna do tego celu energia elektryczna (kWh/a)
Aby uzyskać dokładny wynik, potrzebna jest ilość wytworzonej energii cieplnej oraz ilość zużytego prądu. W celu uzyskania pierwszej wartości konieczny jest licznik ciepła, który rejestruje ilość ciepła oddawanego instalacji grzewczej. Druga wartość określa z kolei ilość zużytego przez pompę ciepła prądu. Z uwagi na to, iż licznik domowego prądu mierzy zużycie całego budynku, oprócz licznika ilości ciepła potrzebny jest osobny licznik prądu, który rejestruje tylko zużycie prądu pompy ciepła. JAZ można zatem określić jedynie wówczas, gdy dostępny jest licznik ciepła i licznik energii elektrycznej.
Przykład obliczeń JAZ w domu jednorodzinnym
W naszym przykładzie zakładamy zapotrzebowanie na ciepło na poziomie 7500 kWh rocznie, które pokrywa pompa ciepła typu woda-woda. W tym celu rocznie potrzeba 1500 kWh prądu. Przy zastosowaniu powyższego wzoru JAZ ma wartość 5,0:
7500 kWh(a) / 1500 kWh(a) = JAZ 5,0
O czym świadczy jednak ta wartość? Czy jest ona dobra, czy zła? Co do zasady pompa ciepła pracuje tym wydajniej, im wyższa jest wartość JAZ.
CHA-Monoblock
Nowoczesna pompa ciepła powietrze/woda firmy WOLF
Urządzenie CHA-Monoblock firmy WOLF umożliwia wyjątkowo wydajne i tanie ogrzewanie. Możliwość elastycznego posadowienia pozwala na instalację w dowolnej lokalizacji.
Jakie czynniki wpływają na wartość JAZ?
Roczny współczynnik efektywności energetycznej uwzględnia nie tylko stałą wartość wydajności pompy ciepła, ale także różne stany pracy. Mogą się one różnić w ciągu roku. Warunki pracy ulegają bowiem zmianom zależnie od sezonu. Istotne znaczenie ma przy tym także rodzaj pompy ciepła. Jeżeli pobiera ona na przykład energię z ziemi, uwarunkowane porą roku wahania temperatury mają mniejszy wpływ niż w przypadku pompy ciepła powietrze/woda.
Na wartość JAZ wpływają przede wszystkim następujące czynniki:
- Temperatura układu zasilania i powrotu w systemie grzewczym
- Rodzaj źródła ciepła pompy ciepła (woda, powietrze, energia z wnętrza ziemi)
- Stan izolacji budynku i związane z tym straty ciepła
- Indywidualne preferencje grzewcze
Rocznego współczynnika efektywności energetycznej nie można zatem ustalić w sposób jednoznaczny, lecz zależy on od występujących w danym miejscu warunków. Nie oznacza to jednak, że mamy na niego wpływ.
Im lepsza izolacja budynku i ekonomiczniejsza temperatura, tym mniejsze straty ciepła i większa wydajność. Aby można było łatwiej porównać poszczególne warianty pomp ciepła, niektóre z tych współczynników uwzględniono w dyrektywie VDI 4650. Istotne są przy tym jednak także takie zmienne, jak wentylacja i ustawienie pompy ciepła. Nie zostały jednak uwzględnione w tym dokumencie.
Różnica pomiędzy JAZ i COP
Podczas zakupu pompy ciepła często natrafić można na termin COP. To skrót od „Coefficient of Performance” – i kolejny ważny wskaźnik efektywności pompy ciepła. Również ten wskaźnik opiera się na stosunku wytworzonej energii cieplnej oraz zużytego prądu, choć obliczenia wyglądają inaczej niż w przypadku JAZ.
COP przedstawia zawsze tylko określony stan rzeczywisty w danej chwili, podczas gdy JAZ uwzględnia wydajność w ciągu całego roku. Warto również podkreślić, iż COP pompy ciepła odnosi się zawsze do zdefiniowanej na stałe temperatury zasilania oraz temperatury dolnego źródła.
Ogólnie rzecz biorąc, COP w mniejszym stopniu umożliwia ocenę wydajności pompy ciepła. Jego wartość zazwyczaj znajduje się jednak w karcie danych technicznych. Umożliwia tym samym porównanie podstawowej wydajności różnych urządzeń. Podstawę stanowią jednak zawsze identyczne warunki, które w praktyce występują bardzo rzadko.
JAZ pokazuje, że nowoczesne pompy ciepła pracują wydajnie
Aby ocenić, czy zmiana systemu grzewczego na ogrzewanie pompami ciepła się opłaca, należy uwzględnić takie czynniki, jak koszty inwestycyjne, eksploatacji i ekonomiczność. Pompa ciepła wykorzystuje energię ze środowiska, aby podgrzać naszą instalację grzewczą. W tym celu potrzebna jest zaledwie niewielka ilość prądu roboczego.
Oprócz darmowej i wolnej od emisji energii środowiska, pompy ciepła potrzebują do pracy pewnych ilości prądu. Choć wiele osób sądzi inaczej, pompa ciepła zużywa jednak naprawdę niewiele energii.
W poniższym przykładzie prezentujemy potencjalne koszty prądu potrzebnego do pracy pompy ciepła:
- W budynku, którego roczne zapotrzebowanie na ciepło wynosi 6000 kWh pompa ciepła powietrze/woda o JAZ równym 4,1 zużywa w porównywalnym okresie ok. 1463 kWh prądu.
- W przypadku kosztów prądu około 0,7 PLN na kilowatogodzinę koszty ogrzewania wyniosą wówczas 1300 PLN.*
- W takich samych warunkach pompa ciepła solanka-woda o współczynniku JAZ 4,75 może potencjalnie zużywać rocznie zaledwie 1263 kWh, co pozwala ograniczyć koszty ogrzewania.
Nawet w czasach rosnących cen prądu ogrzewanie przy użyciu pomp ciepła ma w stosunku do ogrzewania gazowego lub ogrzewania olejowego znaczne zalety, biorąc pod uwagę coraz droższe paliwa kopalne. Koszty można dodatkowo ograniczyć, przynajmniej częściowo wytwarzając prąd do pompy ciepła przy użyciu instalacji fotowoltaicznej.
*Dane mogą ulec zmianie.
Jak znaleźć najlepszą pompę ciepła pod kątem własnego zapotrzebowania?
Pompa ciepła nie potrzebuje do pracy paliw kopalnych, a ponadto jest przyjazna dla środowiska i ekonomiczna. Aby znaleźć odpowiedni model, warto nie tylko znać współczynnik sezonowej efektywności energetycznej, lecz także inne zmienne dotyczące budynku i ogrzewania. Zachęcamy także do skorzystania z profesjonalnego doradztwa.
Masz pytania?
Znalezienie odpowiedniego rozwiązania dla Twojego domu może być skomplikowane i czasochłonne - chętnie pomożemy.
Roczny współczynnik efektywności energetycznej jest niezastąpiony jako miara wydajności
W przypadku systemów grzewczych trudno jest podać ogólnie obowiązujące informacje na temat ekonomicznej pracy. Istotne znaczenie mają tutaj bowiem indywidualne uwarunkowania. Na wydajność pompy ciepła wpływają między innymi izolacja cieplna, preferencyjne dotyczące ogrzewania i temperatury zasilania.
Aby porównać poszczególne systemy pomp ciepła, oprócz COP warto zatem znać również JAZ. Roczny współczynnik efektywności energetycznej umożliwia indywidualne oszacowanie kosztów pracy. Podczas bieżącej eksploatacji JAZ pomaga też ocenić rzeczywistą, długofalową rentowność.
