Ventilatie oplossingen in onderwijsinstellingen
In veel onderwijsruimten, zoals klaslokalen of ruimten in kinderdagverblijven en universiteiten, ontbreekt een goed ventilatiesysteem
Subsidie voor betere ventilatie scholen
Budget binnenklimaat scholen
Het kabinet heeft in totaal € 360 miljoen beschikbaar gesteld voor de verbetering van het binnenklimaat in scholen. Hiervan is nu bijna € 200 miljoen beschikbaar via de SUVIS-regeling. De overige € 160 miljoen is gereserveerd voor 2022 en 2023. Hiervan wordt € 20 miljoen ingezet voor experts in zogenaamde hulpteams en de aanschaf van CO2-meters. Het ministerie bekijkt op dit moment hoe de andere € 140 miljoen ingezet wordt. Het ministerie neemt hierbij de uitkomsten van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek Onderwijshuisvesting (IBO) mee en de ervaringen met de SUVIS. Of het weer een soortgelijke regeling wordt, is nog onduidelijk.
Wat is lucht
In veel onderwijsruimten, zoals klaslokalen of ruimten in kinderdagverblijven en universiteiten, ontbreekt een goed ventilatiesysteem. Een effectieve raamventilatie is niet altijd mogelijk vanwege de omstandigheden in het gebouw. Toch is de kwaliteit van de binnenlucht een beslissende factor voor succesvol leren. Bovendien zijn er mogelijkheden voor aanzienlijke energiebesparingen. Het loont dus de moeite om te onderzoeken wat mogelijk is, om de ventilatie in de ruimten zo optimaal mogelijk te krijgen.
Veel mensen, vooral kinderen en jongeren, brengen steeds meer tijd binnenshuis door. Door de vele verschillende chemische en biologische stoffen die in binnenruimten terechtkomen is ventilatie belangrijker dan ooit, om een goede binnenluchtkwaliteit te bereiken en te behouden.
In onderwijsinstellingen speelt deze kwestie een bijzonder belangrijke rol bij het waarborgen van een goede en gezonde leeromgeving. Het grote aantal mensen in een betrekkelijk kleine ruimte maakt regelmatige luchtverversing essentieel, om de hygiënische conditie van de binnenlucht te waarborgen.
Naast koolstofdioxide (CO2) zijn er ook andere chemische stoffen (VOS, fijnstof) en ziekteverwekkers die zich in binnenruimten ophopen. Hierdoor is enkel raamventilatie in veel gevallen niet meer voldoende. Cognitieve prestaties en comfort zijn belangrijke factoren voor leerlingen en leraren tijdens de lessen. Zij bevorderen de leerprestaties en voorkomen o.a. concentratieverlies of zelfs uitval door ziekte.
De laatste jaren zijn in heel Europa in het kader van studies diverse metingen verricht naar de binnenluchtkwaliteit in onderwijsinstellingen. Ongeacht alle richtlijnen en voorschriften voor een gezonde leeromgeving werden de feitelijke omstandigheden ter plaatse op een eenvoudige manier vastgelegd. De resultaten van de analyses hebben één ding gemeen: in bijna alle onderzochte ruimten wordt bij lange na niet voldaan aan de vereiste waarden voor binnenluchtkwaliteit, geluidsniveau en lichtomstandigheden.
Selectie van enkele studies
- Zwitserse Vereniging voor Lucht- en Waterhygiëne: Ongezonde binnenlucht in scholen.
- Beiers staatsbureau voor gezondheid en veiligheid: Verse lucht voor frisse gedachten. Nieuwe onderwijskwaliteit in onze klaslokalen.
- Vrije Universiteit van Bolzano: Studie over de luchtkwaliteit in scholen voor de coronaperiode.
- Frankfurt: Zwevende deeltjes en koolstofdioxide in klaslokalenHet effect van schoonmaken en ventilatie.
- Portugal: binnenklimaat in scholen en de relatie met ademhalingssymptomen bij kinderen.
- University of Exeter (England): Koolstofdioxideniveaus en ventilatievoud in scholen
Oplossingen
Er zijn verschillende mogelijkheden om een luchtbehandelingskast in een bestaand gebouw relatief snel achteraf aan te passen. Met name in onderwijsinstellingen moeten deze oplossingen echter aan een aantal aanvullende eisen voldoen, zoals reeds is aangetoond.
Hybride ventilatie
Een mogelijkheid van een geschikte ventilatie-oplossing, is de zogenaamde „hybride ventilatie“. Bij hybride ventilatie worden de oplossingen om aan de eisen te voldoen altijd ontworpen in combinatie met vrije ventilatie of raamventilatie. Hybride ventilatie kan worden beschouwd als een combinatie van natuurlijke met mechanische ventilatie, zoals bij natuurlijke toevoer en mechanische afvoer. Dit is al het geval bij het openen van ramen gecombineerd met mechanische ventilatie. Een andere vorm van hybride ventilatie is het tijdelijk verminderen of uitzetten van de mechanische ten gunste van natuurlijke ventilatie. Dit gebeurt om meer te ventileren of koelen met minder energie of om de gebruiker de keuze te geven voor een ander type comfort. De voordelen van voldoende gedimensioneerde mechanische ventilatie worden echter gedeeltelijk opgegeven en de nadelen van vrije ventilatie worden gedeeltelijk overgenomen.
Voordelen:
- Lagere luchtopbrengst van mechanische ventilatie(s) vereist;
- Ventilatieconcept wordt met bestaande infrastructuur gecombineerd (ramen).
Nadelen:
- Hoge energieverliezen in de winter
- Hoge warmte inbreng in de zomer
- Criterium van comfort blijft onopgelost
- Afhankelijkheid van de menselijke factor
- Onvoorspelbare werkelijke ventilatie-efficiëntie
- Toevoer van verontreinigende stoffen, bijv. fijnstof, via raamventilatie
- Geluidsoverlast en tocht
Volledige mechanische ventilatie
De volgende voorbeelden zijn gericht op semi-centrale en decentrale oplossingen, die ook gecombineerd kunnen worden. Bij de renovatie van schoolgebouwen met ventilatiesystemen worden centrale oplossingen meestal niet in overweging genomen, aangezien de ingreep in de gebouwstructuur en dus de benodigde tijd en de kosten te groot zijn om een relatief snelle oplossing te bereiken.
Semi-centrale oplossing
Met de semi-centrale oplossing worden meerdere ruimtes door een mechanische oplossing geventileerd.
- Bijna geen geluidshinder in de klaslokalen
- Ruimtebesparing in de klas
- Onderhoudsvriendelijk systeem
Voorbeelden van toepassingen
Comfort-Compact-luchtbehandelingskast
CKL evo
De maatstaf onder de compacte units
Met de ideale combinatie van compacte opbouw en hoge prestaties is de Comfort-compact-ventilatie-unit CKL evo gewapend voor een breed gamma van toepassingen. In vergelijking met de voorgaande productserie munten de nieuwe modellen uit met 10% hogere luchtdebieten bij gelijke of zelfs kleinere afmetingen van de toestellen.
Comfort plafond-ventilatie-unit
CFL-WTW
Vlakke unit met maximaal rendement
De CFL-WTW is een compacte luchttoevoer- en luchtafvoerunit in platte bouwvorm, ontworpen als binnenunit in plafonduitvoering voor gebruik boven verlaagde plafonds.
Decentrale oplossing
Met een decentrale oplossing wordt iedere ruimte met een eigen unit geventileerd.
- Vraaggerichte werking mogelijk
- Snelle uitvoering
- Geen openingen tussen de ruimten nodig, hierdoor geen geluidsoverdracht van ruimte naar ruimte
- Geen problemen met brandbeveiliging
Voorbeelden van oplossingen
Comfort-ventilatie unit voor grote ruimten
CGL-2
De staande, decentrale ventilatie-unit:
- Warmteterugwinning via een tegenstroom-platenwarmtewisselaar met een rendement van meer dan 90%
- Nachtventilatie (koeling) door bypass in standaarduitvoering
- Geïntegreerde coulisse-geluidsdempers voor toevoerlucht en afvoerlucht
Zeer geschikt voor middelgrote ruimten zoals klaslokalen, vergaderzalen, restaurantzalen etc.
Luftreiniger
AirPurifier / AirPurifier max
De meest geluidsarme luchtreiniger in zijn categorie
- HEPA H14 (volgens DIN EN 1822) en actiefkoolfilter (voor geurneutralisatie)
- Effectiviteit wetenschappelijk bewezen
- Hoge luchtfiltratie mogelijk en zeer stille werking
